dinsdag, maart 24, 2009

De mens krijgt nimmer iets cadeau

Rien n'est jamais acquis à l'homme
Ni sa force, ni sa faiblesse, ni son coeur
Et quand il croit ouvrir ses bras
Son ombre est celle d'une croix


Misschien denk je: ja, zo is het, mooi gezegd. Misschien denk je: wat een gezanik, ga toch lekker leven en miezer niet zo. En misschien denk je: wat staat daar nou weer, spreek je moerstaal aansteller!
Voor dat laatste geval heeft god een briljante schepping gedaan: de literair vertaler! Dankzij hem hebben wij, beperkttaligen, toegang tot meesterwerken als Oorlog en Vrede, Moby Dick, en sinds kort Volkswagen Blues.
Vandaag vond ik voor de verandering geen krant op mijn deurmat, maar een cadeau-exemplaar van de Nederlandse vertaling van dit meesterwerk van de Canadese schrijver Jacques Poulin. De verklaring voor deze royale geste staat al op pagina 3: Vertaald door een groep studenten Frans van de Rijksuniversiteit Groningen o.l.v. Pauline Sarkar. En je raadt het al: een van die studenten was ik. Ik! Bonny Droevee! Uitgegeven. Bijna met naam genoemd in een boek in print. En met mij Clelia van Moerle, maar dit terzijde.
Het boek laat zich als volgt samenvatten: Jack Waterman, een zachtaardige man die worstelt met zijn zachtaardigheid, onderneemt in het gezelschap van een meisje dat we voor het gemak Grote Sprinkhaan noemen want dat doet de auteur ook, een reis van de baai van Gaspé (zie Google) naar San Francisco. Zij doen dit zoals de titel en omslag in eendrachtige samenwerking al doen vermoeden in een Volkswagen minibus en zoals de titel ook al prijsgeeft: het gaat niet van je hela hola met de hoofdpersonen.
Reden, aanleiding en thema van de onderneming is de zoektocht naar Jacks broer Théo, een avonturier met stoppelbaard. Zoals ik in mijn exposé, la mélancolie dans Volkswagen Blues, waarvoor ik toentertijd maar liefst een 7 heb gekregen, al overtuigend uiteen heb gezet, is Jack eigenlijk op zoek naar de echte man in zichzelf.
Afijn, de tocht leidt langs vele interessante Noordamerikaanse oorden. In Hoofdstuk 9 (mijn hoofdstuk!!!! ook een 7!!!) zijn Jack en GS tussen Detroit en Chicago en zingen ze treurige liedjes, die ook in vertaling rechtop overeind blijven staan, getuige het melodieuze:

De mens is ijdel zoekende
Naar zijn kracht, naar zijn zwakte, naar zijn hart

En als hij denkt dat hij zijn armen opent

Wordt zijn schaduw met een kruis verward


Swing it!

2 opmerkingen:

Anoniem zei

Wow top zeg, ik wil jullie handtekening!!

Groetjes van Joletta

Anoniem zei

Slechts een zeven? Dat doet vermoeden dat je als columnist aanzienlijk beter uit de verf komt dan als literair vertaler. Of zou je destijds hoger gescoord hebben met een lesbische roman? Enfin, ik ben vele literaire vertalers eeuwig dankbaar voor hun werk, ook de anonieme.