Leos Janacek

Nog even een klassiek mopje om ontspannen te bedde te gaan, dacht ik, dus ik zet radio 4 aan. Ben ik gelijk helemaal actief van hilariteit als ik het volgende hoor: "Leos Janacek, u heeft die naam de laatste maanden vast veel voorbij horen komen, en terecht, want hij is een van de meest toonaangevende Tsjechische componisten van het begin van de twintigste eeuw geweest."
Een echte grootheid dus. Niet zo maar een toonaangevende Tsjechische componist van het begin van de twintigste eeuw.

Je zult wel staan te trappelen om nog meer te weten te komen over Leos Janacek. Neem dan eens een kijkje op de site van the Guardian. Een voorproefje: "Someone once said that Brahms was the most remarkable of all the great composers because he alone achieved fame without ever writing an opera. Janacek, a native of Brno, deserves similar praise for writing an opera that can be performed in less than two hours."

Jaloers op Jacques

Ik rook niet. Dat is niet zo erg, het heeft zelfs veel voordelen.
Het probleem is dat ik niet kan roken. Dat maakt het niet-roken wel erg makkelijk. Het is geen verdienste, het kost mij geen enkele moeite om van de sigaret af te blijven.
Ik heb het vaak geprobeerd, elke nieuwjaarsdag steek ik er wel een paar op, maar het lijkt nergens op. Ik moet natuurlijk niet te snel opgeven. Een maand lang elke dag twee of drie bijvoorbeeld. Heb ik gedaan, maar vruchteloos. Na een paar dagen komt de klad er vaak al in, zelfs als ik drie pakjes heb gekocht als financiële stok achter de deur.
Ik ben dus een niet-roker en iedereen kan het aan me zien. Ik mis een bezigheid, een houding, een excuus. Stijl.
Zo niet Jacques Chirac op deze oude foto met blancbec Sarkozy. Onuitstaanbaar als je hem hopelijk vindt, zou je toch best een avondje mosselen willen eten met deze roker? En hij heeft zijn nog verse gauloise ook nog precies goed: tussen de dichtgeknepen lippen, net niet in het midden. Ik denk dat hij de rook straks links langs de sigaret naar buiten blaast, precies in het gezicht van Nicolas die ongetwijfeld aan het beuzelen is over de inflatie of zijn officiële lengte in zijn paspoort.

Superbonny heeft dorst

Omdat ik zonodig een zak zoute pinda's leeg moest vreten, kom ik met een droge bakkes in de Albert Heijn. Ik kan mijn geluk niet op als ik zie dat er, op het gangpad tussen de zuivel en de wijn, een demonstratie van een nieuw soort vruchtensap is. Alsof er niet al 5 bij 3 meter light en heavy vruchtensappen in de winkel staan. M'enfin, dit nieuwe product komt mij nu wel goed uit.
Het gele of rode sap wordt geserveerd in van die doorzichtige plastic vingerhoedjes, waar je in het ziekenhuis medicijndrank uit krijgt; een te kleine hoeveelheid om het goedje echt op zijn waarde te beoordelen, laat staan om een flinke dorst te lessen.
Vóór mij staat een stel van wie zij in een rolstoel zit. Niet zomaar een rolstoel, een superdeluxe invalidenmobiel, met overal knopjes, handels en glimmend chroom. Het is eigenlijk een éénpersoonscabrio zonder kap. Om jaloers op te worden, maar dat mag je niet zeggen natuurlijk. Als ik zo'n rolstoel had zou ik hem verkopen en nooit meer werken.
- Wilt u het ook proberen? vraagt de sapman aan de mevrouw.
- njwoah, nals net nlukt.
Hij reikt haar het medicijnbekertje aan. Zij pakt het aan en PATS! ze plet het bekertje tussen haar vingers en de sap vliegt alle kanten op. Spastisch, is mijn snelle diagnose, maar ik kan er naast zitten natuurlijk. Verbazingwekkend hoeveel er dan toch in zo'n cupje blijkt te zitten.
Wat nu?
- Een doekje? suggereer ik
De sapman haalt een doekje op. Hij voelt zich verantwoordelijk en neemt de mevrouw en haar rolstoel onhandig af. Gelukkig had ze de gele gekozen. De meneer van de mevrouw staat er demonstratief wachtend bij. Als het aan hem had gelegen zou ze zich nooit aan de sap hebben gewaagd, hij wist wel hoe dit kon aflopen.
Vijf minuten later staan en zitten we weer in de beginopstelling: sapman, mevrouw, meneer en ik.
- Ik zou u zo graag wat van dit heerlijke sap laten proeven, zegt sapman, maar ik weet niet hoe we dit probleem oplossen.
- Een rietje? is mijn bijdrage
- Nja, neen nrietje, valt de mevrouw me bij.
Sapman kijkt heel ongelukkig. Rietjes heeft hij niet. Een kwestie van even een pak uit het rietjesschap halen, lijkt me, maar ik zeg niks, ik heb hem nu wel genoeg geholpen en besluit voor mezelf op te komen:
- Ik wil graag de gele proberen.
Sapman, zichtbaar opgelucht dat hiermee episode afgesloten lijkt, reikt mij een bekertje aan. Ik steek mijn hand uit, pak het bekertje. PATS!
- Wat een prutbekertjes! zeg ik terwijl ik begripvol naar de mevrouw kijk.
- Nja, zegt ze lachend.
Gelukkig is het doekje er nog.
Voldaan vervolg ik mijn weg door de winkel. Ik heb nog steeds dorst, maar geen enkele goede daad komt tot stand zonder offer.

Een nachtelijk experiment (spannend!)

Vannacht lag ik weer eens wakker. Aan alle voorwaarden om lekker te kunnen slapen was voldaan -donkerte, stilte, frisse lucht, glas water naast het bed, blaas geleegd, rustgevende muziek geluisterd- maar het wilde niet lukken.
Ik besloot wat te gaan lezen, al heb ik horen zeggen dat je dat juist niet moet doen (ongelooflijk hoeveel slapeloosheidexperts er zijn alleen al in mijn vriendenkring): van lezen word je veel te actief. Maar ja, als je toch al wakker ligt... Het toeval wilde dat ik toe was aan het verhaal Slapeloosheid van Maarten Biesheuvel. Dat kwam goed uit. Het vehaal begint als volgt:

Reeds uren lig ik in bed te draaien, te zweten, te woelen. Ik kan maar niet in slaap raken. Te veel gedachten tollen rond in de inhoud van mijn schedelpan. Vandaag heb ik zoveel onrecht, smerigheden en botheid in hun meest onvoorstelbare, griezelige vormen gezien en hele kleine onderdelen van de werkelijkheid komen me daardoor plots dermate absurd voor dat het ene idee het andere nog moeilijker idee, mogelijke oplosing, beeld of raadsel oproept zodat je met het voortschrijden der tijd [....] tenslotte helemaal niet in slaap kunt komen [...].

Wat ben ik toch een slapeloze van niks, dacht ik. Al na de tweede zin houdt bij mij de herkenning op. Mijn hoofd is leeg als ik wakker lig. Althans in de vakantie. En het is me nog nooit gelukt om wakker te liggen van het wereldnieuws. Sterker nog: ik moet overdag alle zeilen bijzetten om me door de buitenlandpagina's van de krant te worstelen.
Misschien, dacht ik, werkt het bij mij andersom en val ik in slaap van het wereldnieuws. Ik verzamelde wat items in mijn hoofd en probeerde me te concentreren.

klimaatverandering
Niet mijn schuld dacht ik, ik rijd geen auto en ik eet geen vlees. Langer kon ik mijn gedachten er niet bij houden. Toch gebruik ik bijna het dubbele (3,7 ha) van mijn eerlijk Aarde-aandeel heb ik hier net berekend. Dat komt doordat ik veel melk en yoghurt drink.

Palestijnse homo's worden door de Israëlische geheime dienst gedwongen voor ze te werken
Voor de tweede intifada (ik heb er net een boek over gelezen, anders zit intifada niet eens in mijn actieve lexicon, laat staan de tweede) gingen Palestijnse homo's uit in homobars in Tel Aviv. Daar zijn foto's van ze gemaakt en daar worden ze nu mee gechanteerd.

Massaslachtingen in Sudan
Hier raakte ik toch wel een beetje in paniek. Gelukkig kon ik er door gebrek aan kennis niet te lang over nadenken.

Ik gaf mezelf vrij en dat was een hele opluchting. Ik dacht aan Coco die in Ohio is en een Amish gemeenschap heeft bezocht ("het was net een Duitse kerstmarkt"), aan Miranda en Marjan die ik gisteren heb bezocht in hun nieuwe huis in Eelde ("dit is een mooie plek om langzaam te sterven", merkte ik op, waarop Miranda vol geestdrift antwoordde dat voor haar het leven nu pas begon: "ik zat van de week op de bank en ik dacht: dit kan ik dag in dag uit volhouden") en aan mijn bovenbuurvrouw die gisteren op het heetst van de dag een stuk ging fietsen met haar jas aan.
Wat ik daarna dacht weet ik niet meer. Ik zat opeens zelf op een fiets en er fietsten allemaal kinderen om me heen.

Een enerverende dag

Vanochtend zat ik in de meizon voor mijn huis te lezen in het Boek der rusteloosheid van Pessoa en ik werd getroffen door het volgende:

"Ik leef altijd in het heden. De toekomst ken ik niet, het verleden heb ik al niet meer. Het een bedrukt me als de mogeljkheid van alles, het ander als de werkelijkheid van niets. Ik heb verwachtingen noch heimwee."

JA! dacht ik, dat heb ik precies zo en ik ga het vandaag op de blogspot zetten.
Maar waarom zou ik dat doen? vroeg ik me direct af. Het is immers al geschreven, de mensen kunnen het al lezen in het boek.
En ik baalde dat ik het niet zelf had geschreven. Maar zelfs dat balen had iets onauthentieks: is Maarten Biesheuvel niet ooit in een depressie geschoten omdat hij niet de auteur van Madame Bovary was?
Alles is al gedaan en gedacht, dit ook, het is om moedeloos van te worden en dat terwijl de dag zo genoeglijk was begonnen.
Om mijzelf van mijn blues te verlossen besloot ik tot een praktische actie: ik ging naar het postkantoor om mijn wachtwoord voor internetbankieren op te halen. Het leidde mij af en bracht mij op een bijzondere plek: winkelcentrum Paddepoel.

Hier loop ik dan, Bonny Droevee, 33 jaar, in winkelcentrum Paddepoel. Wanneer is mijn leven begonnen met stagneren? Dat vraag ik me af als ik daar rondloop. Vanaf dat punt kan ik alleen nog maar omhoog.
Als het slecht gaat kun je maar beter in de afgrond springen, misschien staat er wel een trampoline en kom je hoger uit dan het punt waar je vanaf sprong.
Verlost van de muzak, de paddepoelsters, de treurige winkels, voelde ik me alweer wat opknappen. Thuisgekomen heb ik Pessoa aan de kant gelegd en ben ik begonnen in het nieuwe testament. Is men hiervan nu al een eeuwen in de ban? verwonderde ik me. Zeer helende lectuur. Na een kwartier was ik weer helemaal de oude vertrouwde vrolijke Bonny.
Tot ik ging internetbankieren.

Warm? Wat heet!

Vandaag was het de warmste aprildag ooit gemeten in dit land.
Tim had zo'n last van de brandende zon dat hij zijn rode zonneklep op had gezet. Die stond hem behoorlijk goed. Dieuwke noemde hem Tim met de pornopet alsof er nog meer Tims in ons gezelschap waren. Hij leek ingenomen met die benaming. Er zouden ooit pornofilms zijn gemaakt waarin de acteurs met zonneklep rondlopen. Titels hadden ze niet paraat.
Tim Pornopet woont aan het Noorderplantsoen en we zaten voor zijn woning. Coco kwam langs natuurlijk. Ze was op doorwandeling, maar had tijd om het over Tims klep te hebben. Het bleef grappig.
Het nieuws van de dag was dat de heuvel voor Tims huis was afgezet met rood-wit lint. Tim had politiemensen gezien en ging ervanuit dat ze een lijk hadden gevonden. Hij was alvast een alibi aan het construeren (hij was bij Dieuwke). Voor nader onderzoek was het te warm.
Het bankje en de stoel waren bezet. Coco ging op de stoep zitten. In de kauwgum naar later bleek.
Met moederlijke doortastendheid snelde Tim naar binnen, kwam terug met een stuk keukenrol en ging over op de actie die ik magistraal heb weten vast te leggen.

Emotionele dombo

- Bonny, je bent heel slim, maar niet qua emotionele intelligentie.
Het is dit keer niet Coco die mij haar visie op mij geeft, maar tante Wilma. Het zal je maar gezegd worden. Het is niet eens kwaad bedoeld, eerder behulpzaam.
Hoe ga je hier mee om als emotionele dombo?
- Inderdaad, zeg ik, was het maar andersom dan zou ik het zo veel makkelijker hebben.

Werk aan de winkel dus.
Gistermiddag deed zich gelijk een interessante test voor. Ik liep van mijn huis naar de supermarkt. In de Kloosterstraat was een meisje van een jaar of vier aan het huppelen over de dubbele bielsen. Ik lette niet op haar, maar toch viel mij opeens op dat ze was verdwenen.
Ik liep naar de bielsen en zag dat ze erachter lag. Ze wreef over haar knie terwijl ze tegen haar tranen vocht. Wat deed superbonny?
a) ik troostte het meisje en zei dat ze maar even goed moest huilen als ze pijn had.
b) ik hielp haar overeind en gaf haar een compliment omdat ze niet hoefde te huilen na zo'n nare smak.
c) de tranen sprongen mij in de ogen. Ik gaf haar een pepermuntje en zei dat ze voortaan voorzichtiger moest huppelen.
d) ik zag dat haar niets ernstigs mankeerde en liep zonder iets te zeggen door naar de supermarkt.

Nu maar hopen dat er een emotioneel intelligent antwoord bij zit en dat dat ook nog datgene is wat ik heb uitgevoerd.

Een foto uit het geheugen

We schrijven 1994. Ik studeer en mijn vrienden zijn eveneens ingeschreven bij de universiteit. Op een doordeweekse ochtend bel ik aan bij Harriët die een paleisje van maar liefst 25m2 bewoont aan de Poelestraat. Een goed adres voor een halve liter koffie met completa.
Ze gooit de pantoffel met de sleutel uit het raam. Ik slof de trappen op. Als ik de kamer binnenkom ligt Harriët in haar bh op bed. Haar armen liggen gestrekt boven haar hoofd.
"Wat ben je aan het doen?"
"Ik laat de deo opdrogen."
"Hoe lang duurt dat?"
"Nog een minuut of twee. Het werkt echt fantastisch. Normaal helpt deo niet bij mij, maar nu heb ik de oplossing. Als je het laat opdrogen schakelt het de zweetklieren uit. Het kost een paar minuten, maar je hebt er de hele dag plezier van."

Geen idee wat er verder is gebeurd die dag of dat jaar. Misschien was dit wel het hoogtepunt. Altijd als ik eraan terugdenk moet ik lachen.

Brief aan Coco in Vianen

Coco,

Ik baal nog steeds van de kwarktaart die ik vanochtend bij de koffie heb besteld.
"Ik bestel altijd wat de bediening mij aanraadt", zei jij.
En ik bestel altijd wat mijn gezelschap neemt, anders ben ik bang dat ik spijt krijg. Maar ik geef niets om aardbeienkwark en daar had ik om moeten denken.
Toen we koffie en kwark op hadden moesten we gelijk weg van jou. Je had haast. Je moest vanavond weer naar Vianen en je had nog strijkwerk voor de hele week. Toch hebben we, toen we weer bij mijn huis waren, nog anderhalf uur op de stoep gezeten en gelegen.

"Kapitalisme verschilt niet zo veel van communisme", merkte je op, "wat heb je aan keuzevrijheid als het aanbod praktisch uniform is?" Het begin van de lamlendigste ideologische discussie ooit.
"Belgen zijn zo veel beschaafder dan Nederlanders" was je volgende onderwerp. Ze houden de deur voor je open zonder dat het gek lijkt. Ze klagen niet. Kortom, heerlijk gezelschap. Ik ben bang dat elk volk beschaafder is dan het Nederlandse.
Woonde ik maar in Spanje daar zou ik continu op de stoep kunnen zitten. Elke dag vijf euro om van te eten, meer zou ik niet nodig hebben. Helaas voorzag jij allemaal problemen met de premie van de zorgverzekering. "Je betaalt zo €400 als je in het buitenland zit. Daar zijn vast prijsafspraken over gemaakt." Jouw kennis van praktische zaken is een verzameling willekeurige feiten zonder samenhang, dacht ik zoals wel vaker.

Hangen is het leukste wat er is, herinner je je dat je dat een keer gezegd hebt Coco?
Hangen in de zon, je plichten verzaken en je daar niet slecht over voelen. Meer valt er niet te halen. Na jouw onvermijdelijke vertrek heb ik ons hoge niveau in mijn eentje weten vast te houden. Zo bezien is de kwarktaart de enige smet is op deze dag. Geen gek resultaat, maar ik streef naar perfectie.

Je Bonny

Ready made

Overal is rottigheid

Ik woon aan de Koninginnelaan en wat je ook hebt aan te merken op de straat, met de naam is niets mis. Net zo min als met Paterswoldseweg, Oude Kijk in 't Jatstraat of zelfs Gorechtkade.
Ik weet niet wanneer en waarom, maar ooit is de mode ontstaan om straatnamen te verzinnen zonder achtervoegsel.
- Waar woont u?
- Snip 3.
Dat is toch geen gehoor? Aan een straatnaam moet je kunnen zien dat het een straatnaam is, daar ben ik heel truttig in.
Vanochtend in Haren werd mijn verontwaardiging gewekt door dit bord:

Onacceptabel! Daar zou ik nooit willen wonen. Ik zou elke dag snikkend mijn straat inrijden omdat ik zou beseffen hoe onwaar het is. "Overal is rottigheid", zegt Anita. Hier dus ook.
Mijn suggestie: Zorgvrijweg.

lullig

Het is dinsdag- of woensdagmiddag, dat komt op het zelfde neer. Na mijn werk ga ik even langs bij Coco voor een kopje thee. Dat krijg ik. Coco is erg tevreden met zichzelf, want ze is ergens aangenomen. Onze bv zal dus voorlopig wel niet van de grond komen. Desonkdanks stemt haar tevredenheid ook mij monter. Na een half uurtje stap ik weer op. Ik pak mijn schooltas van de grond en hijs hem over mijn schouder. Ik kijk Coco aan. We houden allebei toch maar mooi ons hoofd boven water, denk ik sentimenteel. Coco kijkt mij aan:
- Oh oh, leraar zijn is toch wel zóó lullig, zegt ze hoofdschuddend.
Een ijzige kilte maakt zich van mij meester. Alles is weer kapot. Honderdduizend dingen denk ik. Softwaretester zijn is toch ook wel zóó lullig. Softwaretesten in peperdure pakken is lullig. Werkeloos zijn is lullig. Vleeseten is lullig. Vegetariër zijn is lullig. Discodansen is lullig. Aan de kant staan is lullig. Autorijden is lullig. Treinreizen is lullig. Alles alles alles is lullig lullig lullig.

Eerst de tandarts

- Dus je bent weer single? vraagt mijn collega
- Ik zou het niet direct de hoofdconclusie willen noemen, maar het is wel waar, beaam ik.
- In dat geval: ik heb twee kennissen die allebei niet al te lang geleden uit de kast zijn gekomen. Misschien zit er wat voor je bij?
- Misschien wel ja.
- Als je wilt kan ik wel een blind date voor je regelen. Of heb je iets tegen blind dates?
- Oh nee, integendeel. Blind dates zijn mijn lust en mijn leven. Wat zijn het voor vrouwen?
- De een is tandarts en de ander is tandartsassistente. Ze hebben ook samen een relatie gehad.
- Maar dat werkte niet?
- Nee
- Nou ja, eerst de tandarts dan natuurlijk.
- Geef me maar een seintje als je eraan toe bent.
- Doe ik.

Het is weer maandag

Elke doordeweekse dag zie ik haar lopen
langs mijn huis
en elke dag denk ik
die is pas eenzaam, Bonny
veel eenzamer dan jij.
Hoe moet die zich ooit goed voelen?
Wat doet ze als ze het eten op heeft?
Wie kan ze bellen?

Ik houd mijn deur maar dicht.

Gratis consult

- Ik heb geen flauw idee wie jullie allemaal zijn, maar ik kom er gewoon bij staan.
We zijn uit, er is een feestje. Een mevrouw van tegen de vijftig in een bloemetjesshirt begint aldus tegen mij aan te praten. God weet wat voor interessante mededelingen ik in mijn leven allemaal heb gemist door te harde muziek op feestjes, maar dit verstond ik feilloos.
- Oh ja, ben je hier alleen? vraag ik beleefd.
- Ja, ik heb net een relatie beëindigd van 18 jaar.
- Oei oei, vanavond bij het eten?
- Nee.
- Vanmiddag? Afgelopen week?
- Nee.
- Maar je zei net.
- Nou ja, het afgelopen half jaar.
- Volgens Laura's theorie heb je dan nog een rouwperiode van een jaar te gaan. Voor elk jaar relatie moet je een maand rekenen. Anderen beweren dat je van eenderde van je hele relatietijd moet uitgaan. Maak dan je borst maar nat. Je bent toch niet de gedumpte partij, hoop ik?
- Ehm...
- Je gaat me niet vertellen dat je na 18 jaar aan de kant bent gezet?
- Ik heb het uitgemaakt, maar zij was degene die niet verder wilde.
- Jezes! Jij hebt het vuile werk opgeknapt en je wilde het niet eens uit? En nu is je hart gebroken?
- Ja.
- Zes jaar, is mijn diagnose. Veel sterkte, wat is je naam?
- Gonnie
- Veel sterkte, Gonnie.